Thursday, January 30, 2020

სიყვარულის ზღაპარი, ნაწილი VII - სიკეთის ომი

თავი I - სამთა თათბირი


673.  დრომ იდინა, გადათვალა
         წუთები და საათები,
         მთვარე მორჩა აღმა გორვას
         და დაეშვა დასავლეთით.

674.  ბაღში ჩუმად ჩურჩულებდნენ
         ჭორიკანა ყვავილები,
         გაოცებას ვერ მალავდნენ
         ემოციით დაღლილები.

675.  საფლავის ქვასთან შენიშნეს
         სული ამ ბაღის შემქმნელი,
         თმა-წვერსა და სამოსელზე
         დაფენილი თეთრი ფერით.

676.  აშრიალდნენ სიხარულით,
         ხვდებოდნენ ტოტების ქნევით,
         მებაღის სული ტკბებოდა
         ტურფა ყვავილნარის მზერით.

677.  წამოვიდა, ცაცხვის ძირში
         ქალ-ვაჟს ჩამოართვა ხელი,
         ჩამოჯდა და საუბარი
         წამოიწყო ტკბილი ენით:

678.  „ვხედავ, ერთად ყოფნით ხარობს
         გრძნობით სავსე ორი გული,
         ჩემი უგუნური ქცევით
         უსამართლოდ დაჩაგრული.

679.  მადლობა ღმერთს, არ გასწირა
         საარაკო სიყვარული,
         ერთ არსებად შეგკრათ ისევ,
         დიდი ხნით დაშორებულნი.

680.  რადგან ახლა უკვე იცით,
         რისთვის ხართ მოწოდებულნი,
         მიხვდებით, რომ ჯერ შორს არის
         ბედნიერი დასასრული.

681.  ერთად უნდა მოვიფიქროთ
         და დავსახოთ გეგმა სრული,
         ჭინკა-მაქციების მოდგმას
         დავუყენოთ აღსასრული.“

682.  ტიტემ უთხრა: „მე მზადა ვარ,
         ჩემი თავი არ დავზოგო,
         თუნდაც ქვესკნელამდე ვდიო,
         სათითაოდ ამოვხოცო.

683.  მაგრამ ვშიშობ, არ მომცემენ
         სანადიროდ ამდენ დროსო,
         ერთბაშად შემომიტევენ,
         ვერ გავწვდები მთლიან ბრბოსო.

684.  მცირე რაზმი დამჭირდება,
         შევკრიბავ და თვითონ გავწვრთნი,
         ეჭვის გასაფანტად ვიტყვით,
         მივდივართო მეფის ჯარში.

685.  საიმედო ხალხი გვინდა,
         ფეხი არ ჩადგან ღალატში,
         ვარდომ უნდა მოგვცეს სია,
         ვინ ტრიალებს მათ ხროვაში.

686.  მოიწონეს ტიტეს აზრი,
         მერე ვარდომ თქვა სათქმელი:
         „კაცთა შორისაც ბევრია
         ჭინკების თანამზრახველი.

687.  ეს მოსყიდული მონები,
         ანგარებით მთლად სავსენი,
         ფულის გულისთვის ათასგვარ
         სისაძაგლეზე წამსვლელნი.

688.  არ იციან ვის ჰმონებენ,
         თავზე ჯერ არ ადგათ რქები,
         არც არასდროს უნახიათ
         სახე ჭინკა-მაქციების.

689.  მაგრამ ბინძურ საქმეებში
         არიან ხელგასვრილები,
         არ იქნება მათი ნდობა,
         მტერს ჰქონდეს მათი იმედი.“

690.  მშვიდად უსმინა მოხუცმა,
         მერე სითბო დადნა ხმაში
         და თქვა: „ნუ ვენდობით, მაგრამ
         ნურც ამოვიღებთ მიზანში.

691.  მაგათაც უნდა მიეცეთ
         სულის გადარჩენის შანსი,
         სიკეთით უნდა დავლეწოთ
         ბოროტების ყველა ჩარხი.

692.  ჯერ ვაჩვენოთ ავსულების
         საზარელი სახე ცხადში,
         მერე იქნებ ჩვენს მხარეზეც
         დადგნენ გადამწყვეტ ბრძოლაში.

693.  არ ივარგებს, თუკი ჭინკებს
         ამოვხოცავთ კაცის ტყავში,
         ვეღარაფრით დავამტკიცებთ
         ჩვენს სიმართლეს ხალხის თვალში.

694.  ამიტომაც ბრძოლა გველის
         ურჩხულებთან ძალზე მკაცრი,
         თავს დავესხათ, როცა ყველა
         იქნება დემონის სახით.“

695.  ტიტემ კი თქვა: „მაშ მოგვიწევს,
         დაველოდოთ სავსე მთვარეს
         და როგორმე გავარკვიოთ,
         სად იქნებიან მაგ ღამეს.“

696.  ვარდომ მიუგო: „ძნელია
         წინასწარ მიუხვდე რამეს,
         კაცის თვალს ერიდებიან,
         ხშირად არც გადიან გარეთ.

697.  თავისებურად ღრეობენ,
         ხარშავენ ათას სიმყრალეს,
         მაგ დღეს მეც თავს მარიდებენ,
         დედის ნახვის ნებას მრთავენ.

698.  არაფერი გამოგვივა,
         თუკი ხერხი არ ვიხმარეთ,
         სადმე ყველას ერთიანად
         თავი თუ არ მოვუყარეთ.

699.  ვფიქრობ, დავთანხმდე ჭიჭიას,
         დავპირდე, რომ ჯვარს განვაგდებ,
         სიხარულით მიიღებენ
         და რიტუალს დანიშნავენ.

700.  ყველა მოვა ალბათ მაშინ,
         ვინ გამოტოვებს იმ წამებს,
         ჭინკების ურჩ პატარძალს რომ
         საბოლოოდ გასტეხავენ.

701.  თუ შევძელი და მალულად
         ჯვარი შიგნით შევიტანე,
         გაბრწყინდება სხივნათელი,
         ჭინკებს დაუბრმავებს თვალებს.

702.  ამ დროს მოხვალთ შეფიცულნი,
         შემოანგრევთ მუხის კარებს,
         მეც მიხსნით და მაქციების
         მოდგმასაც დაასამარებთ.“

703.  „კარგიაო, უთხრა ტიტემ,
         უკეთეს გზას ვერ მოვნახავთ,
         მაგრამ დიდ რისკსაც შეიცავს
         მარტო დარჩენა ხროვასთან.

704.  უჩუმრად უნდა გამოვცდეთ,
         სახლის მცველად მდგომ მონათა
         და ზუსტად დროზე მოვიდეთ,
         რომ აზრი ჰქონდეს ბრძოლასა.

705.  გამოსვლაც დროული გვმართებს,
         უნდა დავუსხლტეთ მდევარსა,
         თავდასხმას როგორც შეიტყობს
         სოფელი მისცემს შველასა.

706.  დრო არ გვექნება იმისთვის,
         სიმართლე ვუხსნათ ყველასა,
         ძმათა ომს უნდა გავექცეთ,
         უაზრო სისხლის დენასა.“

707.  „ასე სჯობსო, თქვა მოხუცმა,
         გაერიდეთ, წადით მთაში,
         მე ვიზრუნებ იმისთვის, რომ
         სიმართლე გავრცელდეს ხალხში.

708.  მონასტრის ბერ-მონაზვნები
         ამომიდგებიან მხარში,
         განგაშის ზარს დავარისხებთ,
         ხალხს შევკრებთ ეკლესიაში.

709.  უფლის ნებით აღიკვეთოს,
         ეგებ ჭინკების პარპაში,
         კეთილმა სძლიოს ბოროტსა,
         როგორცა თქმულა ზღაპარში.“

710.  სათქმელი ითქვა ბოლომდე,
         დასრულდა სამთა თათბირი,
         დათქვეს შემდეგი შეხვედრის
         დრო-ჟამიცა და ადგილიც.

711.  ჩამავალ მთვარის სხივებში
         გაქრა მებაღის აჩრდილი,
         მერე ქალ-ვაჟმაც დასძლია
         ერთად დარჩენის წადილი.

712.  განშორების გრძელ კოცნაში
         ღელავდა გრძნობა განცდილი,
         ორივე გულში მომავლის
         იმედი იყო ჩაღვრილი..

713  მერე აჩქარდნენ წამები,
         წუთებმა ზომეს მანძილი,
         დრომ მოიხურა თავისი
         უჩინმაჩინის მანდილი.


თავი II - შეფიცულები


714.  გამოხდა ხანი მცირედი,
         ან იქნებ ბევრიც ზოგისთვის,
         დრო უცებ გადის საქმეში
         და მიზოზინებს ლოდინში.

715.  ტიტე შეუდგა სამზადისს
         საბედისწერო ბრძოლისთვის,
         მოსწრება უნდა ყველაფერს,
         დრო გარბის, შენ არ მოგიცდის.

716.  მოიხმო ბიძაშვილები,
         უთხრა ჭინკების ამბავი,
         რისხვა ჩაუდგათ თვალებში,
         ააჟღარუნეს ფარ-ხმალი.

717.  გეგმა გააცნო, იმსჯელეს,
         ერთად განსაჯეს საქნარი,
         მერე დაიწყეს შეკრება
         ერთგულ მებრძოლთა ლაშქარის.

718.  შეგროვდა რაზმი საწვრთნელად,
         ტყეში გამართეს ბანაკი,
         შეფიცულებმა იხმიეს
         ფიცვერცხლჩათლილი არაყი.

719.  ხამს საიდუმლოს შენახვა
         თუნდაც სამარის კარამდის,
         დედამც შაერთოს ცოლადა,
         ვინც გულს გაივლოს ღალატი.

720.  წურთნიდა ტიტე შეთქმულებს
         აჩვევდა ხმალთა კვეთებას,
         ცეცხლად ღვიოდა თვალებში
         საბრძოლო სულისკვეთება.

721.  არ იქნებოდა იოლი
         ჭიჭიას სახლში შეღწევა,
         უჩუმრად მისვლა, ჭინკებზე
         მოულოდნელი შეტევა.

722.  სახლს მიუჩინა მზვერავნი
         თვალყურის მისადევნებლად,
         აკვირდებოდნენ მცველების
         განლაგებას და ქმედებას.

723.  სახლს ვამბობ, მაგრამ რა სახლი?!.
         ციხე-სიმაგრეს ედრება,
         ზურგიან კოშკზე მიბმული
         გალავანი გარს ევლება.

724.  ბლომად უდგანან გუშაგნი
         ვაჭარს სიმშვიდის მცველებად,
         ალაყაფს მიღმა უჩუმრად
         ვგონებ ხვლიკიც ვერ შეძვრება.

725.  მაგრამ გამოცდილ ციხისთავს
         მშვენივრად მოეხსენება,
         რომ ყველა ციხე-სიმაგრეს
         სისუსტე მოეძებნება.

726.  მხოლოდ პოვნაა საჭირო
         და სწორად გამოყენება,
         ზუსტად დასახვა მიზნისა,
         დროულად ამოქმედება.

727.  გალავანს აღმოსავლეთით
         გასდევდა ღრანტე კლდიანი,
         ფრიალო კბოდეს შეზრდოდა
         კედელი ოთხადლიანი.

728.  ვერ შეჰბედავდა ზედ ასვლას
         ვერც მეკლდეური ფხიანი,
         ვიწრო კალაპოტს ებრძოდა
         ღრმა ხევში წყალი ღრიალით.

729.  არ ედგნენ მცველნი ამ კედელს,
         არც მზირი თვალყურიანი,
         თვითონ ბუნებას შეექმნა
         აქ ზღუდე იმედიანი.

730.  მაგრამ ხანდახან იქ ჩნდება
         სისუსტე ოხერ-ტიალი,
         სადაც ყველაზე ძლიერი
         გგონია თავი ჭკვიანი.

731.  გაღმა ნაპირიც კლდე იყო
         პიტალო, უფრო მაღალი,
         თავს ედგა ბრტყელი ზეგანი,
         როგორც მეომრის ჩაჩქანი.

732.  ზეგანზე ხშირი ტყე იყო
         ტიტეს მზვერავთა საფარი,
         ხელისგულივით მოჩანდა
         ზემოდან ვაჭრის სახლ-კარი.

733.  მთელი სამი თვე გაგრძელდა
         დაკვირვება და თვალთვალი,
         შეთქმულთა რაზმი მზად იყო,
         მტრისთვის დაეცა თავზარი.

734.  სამ თვეში სამთა თათბირი
         სამჯერ ჩატარდა ბაღნარში,
         ახალიც ბევრი ითქვა და
         ძველიც რჩებოდა ძალაში.

735.  შეთანხმდნენ ყველა დეტალზე,
         სრულად დარწმუნდნენ ამაში,
         დაიწყო სიკვდილ-სიცოცხლის
         საბედისწერო თამაში.


თავი III - ჯვართან განშორება


736.  მოვიდა ჟამი, როს ვარდომ
         დრო შეურჩია ჭიჭიას
         და როგორც იქნა დათანხმდა
         შეერთებოდა გილდიას.

737.  გატყდაო ბოლოსდაბოლოს,
         ხარობდა ვაჭრის შვილია,
         სწყუროდა ჯიუტი ცოლის
         დამორჩილების ჟინია.

738.  წავიდა გახარებული,
         მშობლებს დაუფრთხო ძილია,
         ითხოვდა წესით და რიგით
         მიეღო თავის წილია.

739.  ვაჭარმა ბრძანა მზადება
         სარიტუალო ლხინისა,
         ეჩქარებოდა მოწმენდა
         სირცხვილნაჭამი პირისა.

740.  დედა ჭინკა კი საკმაოდ
         დაეჭვდა რძლის სურვილითა,
         რად გადაწყვიტა დათმოსო
         ეს შეუვალი თილისმა.

741.  იქნება მახეს გვიგებსო,
         სწონიდა ფიქრს სიფრთხილითა,
         ვაითუ თვალნი დაგვთხაროს
         ავისმმუსვრელი სხივითა.

742.  მოიხმო რძალი, მიზეზნი
         გულდაგულ გამოიკითხა,
         რატომღა მოისურვეო
         ეშმასთვის სულის მიყიდვა.

743.  ვარდომ მიუგო: „მივხვდიო,
         არა მაქვს გზა თქვენს იქითა,
         დამთრგუნეთ, უხვად ამავსეთ
         განსაცდელით და ჭირითა.

744.  ქალი ვარ, ვჭკნები ვით ვარდი,
         სულმთლად დამზრალი ყინვითა,
         მინდა მეღირსოს დედობა
         და სიყვარული შვილისა.“

745.  დაფიქრდა, სიმართლეს ჰგავდა
         უტეხი რძალის ნათქვამი,
         დედობა არის ქალისთვის
         ბედნიერების საგზალი.

746.  „რაკი ასეა, მოგიწევს
         ცეცხლში ჩაგდება მაგ ჯვარის,
         თუ ჩვენნაირი გახდები,
         რაში გჭირდება აბჯარი?“

747.  მიუხვდა ვარდო, რა ფიქრებს
         შეეპყრო ჭინკა ავქალი,
         შიში მოთოკა სიმშვიდემ
         და უთხრა სიტყვა ამგვარი:

748.  „ცეცხლი ვერ დასწვავს, მაგ ჯვარში
         არის ღვთის მადლი ჩამდგარი,
         ხომ გახსოვს, გადამარჩინა,
         როცა დამიწვით სახლ-კარი.

749.  მხოლოდ დედაჩემს გადავცემ,
         რომ გახდეს მისი დამცავი
         და ვეღარასდროს გაბედოთ
         მის სიახლოვეს ხავხავი.

750.  ეს არის ჩემი პირობა,
         ღიად გითხარი მართალი,
         სხვაფრივ არ განვეშორები,
         ისევ ის იყოს, რაც არის!“

751.  კარგიო, ბოლოს დათანხმდა,
         ლედი დემონა - ავქალი,
         პირობა რომ არ გასტეხო,
         მომიწევს შენი თვალთვალი.

752.  რიტუალამდე რომ უკან
         არ დაიბრუნო რაღაც გზით,
         გაგჩხრეკთო სანამ შეგმოსავთ
         კაბით ჭინკების პატარძლის.

753.  სხვა გზა არ ჰქონდა და დედას
         მოუხმო ვარდომ წინა დღეს,
         ჯვარს განეშორა, უმწეოდ
         დარჩა ჭინკების წინაშე.

754.  წავიდა დედა და ჯვარი
         ტიტეს გადასცა იმავ დღეს,
         ის შეიტანდა დარბაზში
         ჭინკების მმუსვრელ სხივნათელს.


თავი IV - ჭინკების შემუსვრა


755.  გათენდა დილა, სისხლისფრად
         აენთო ცაზე აისი,
         მზე ამობრწყინდა ტატნობზე,
         მიწას მოჰფინა ხალისი.

756.  გადმოეფინა მდელოებს,
         სხივი შეაბა ნამის ღილს,
         შეთქმულთა ბანაკს შეავლო
         ცხრა თვალის მზერა თავის მხრივ.

757.  აბჯარს ისხამდნენ მებრძოლნი,
         ცხენებს კაზმავდნენ თავისთვის,
         ჭინკებთან ბრძოლის სამზადისს
         იჭერდნენ შუაღამისთვის.

758.  მერე მოვიდა ხუცესი,
         დალოცა შეფიცულები,
         აზიარა და სიმშვიდით
         შეჯავშნა მათი სულები.

759.  ამხედრდნენ და გზას გაუდგნენ
         უფლის შეწევნის იმედით,
         უჩუმრად რომ დაიკავონ
         საწყისი პოზიციები.

760.  გადანაწილდნენ ჯგუფებად
         დავალებების მიხედვით,
         ჩუმად იარეს ცალცალკე,
         უსიტყვოდ, ხელის ნიშნებით.

761.  ორ ჯგუფს მიზნად აქვს, კონტროლზე
         ჰყავდეს მეზობლად მცხოვრებნი
         და შეკრას ჭიჭიას სოფლის
         თავ-ბოლო მისადგომები.

762.  მესამე ჯგუფში ჩამდგარან
         რაზმის მთავარი ძალები,
         მათ უნდა განვლონ როგორმე
         ის ალაყაფის კარები.

763.  მეოთხე ჯგუფს კი თვით ტიტე
         მიუძღვის, როგორც კლდის ვეფხვი,
         სულ ოთხი კაცი მიჰყვება,
         ძალგულოვანი მისებრი.

764.  ხევ-ხევ შეუყვნენ ფერდობს და
         იმალებოდნენ ნისლებში,
         ბინდისას ზეგანზე იყვნენ,
         იმ თავჩაჩქანა მთის წვერში.

765.  იქ დახვდათ ორი მზვერავი,
         სულ შვიდნი იყვნენ, ღვთის ნებით,
         მსუბუქად აღჭურვილები,
         ხმლით, მშვილდითა და ისრებით.

766.  ზვერავდა ტიტე საჭინკეთს,
         ვარდოს ხედავდა ფიქრებით,
         იდგა მაშველის იმედად,
         გარშემორტყმული ჭინკებით.

767.  მალევ დაიწყეს მზადება,
         დაბლა გაშალეს ნაბდები,
         შინდის ხის გრძელი კომბლებით
         გამართეს აფრონავები.

768.  ფრენის ამ ტექნოლოგიას
         იცნობდნენ პაპის პაპები,
         ტიტეს მამისგან ესწავლა
         ეს საიდუმლო მანევრი.

769.  ამ გზით გაჰყავდათ ალყიდან
         წინაპრებს თურმე ბალღები,
         თავად იბრძოდნენ ბოლომდე
         გადადებული თავებით.

770.  მერე გამოჩნდა ზეგანზე
         მებაღის სულის ნათელი,
         ნიშანი იყო დაწყების,
         ხელში ეჭირა სანთელი.

771.  ცაზე ბრწყინავდა წითელი
         მარიხი და ასპიროზი,
         ომისა და სიყვარულის
         სიმბოლონი ძველ მითოსში.

772.  გადმოეშვა მთის წვერიდან
         შვიდნაბადა აფრიონი,
         ჭინკების ქორწილს ეწვია
         ულოდნელი მაყრიონი.

773.  გალავანს შიგნით დაეშვნენ,
         თვალიც კი ვერ მოჰკრეს მგონი,
         საფრთხეს ჯერ კიდევ ვერ გრძნობდნენ
         კედლის გუშაგებად მდგომნი.

774.  გაქრნენ ღამის სიბნელეში,
         აჩრდილებად გადაიქცნენ,
         გუშაგების შესაპყრობად
         ნადირობა წამოიწყეს.

775.  ჯერ ზურგიან კოშკს დაეცნენ,
         მერე მიჰყვნენ კედლის მზირებს,
         ძილმორეული მცველები
         მთქნარებით აღებდნენ პირებს.

776.  გაკოჭეს შეპყრობილები,
         არ დაღვრილა წვეთი სისხლი,
         პირები ამოუქოლეს,
         ხმა არ მიეწვდინათ სხვისთვის.

777.  გალავნის კარი გააღეს
         ძირითადი ძალებისთვის,
         გრიგალივით შემოიჭრა
         მხედრიონი ეზოს შიგნით.

778.  მოვარდა ტიტეს ტაიჭი,
         პატრონს მისცა ზურგი თვისი,
         გაუძღვა სიკეთის მხედრებს
         ბოროტების დათრგუნვისთვის.

779.  გონზე მოსვლა არ აცალეს,
         განაიარაღეს მცველნი,
         თეთრონმა დარბაზის კარი
         შელეწა ფლოქვების ცემით.

780.  ტიტეს ხელში გაცისკროვნდა
         უფლის ნებით ჯვარნათელი
         და ჯოჯოხეთურ ჯურღმულში
         ატყდა დიდი ღრიანცელი.

781.  დემონურ სახეს იღებდნენ
         ბილწი ჭინკა-მაქციები,
         ბოროტების მესვეურნი,
         სიკეთისგან დაცლილები.

782.  ამ ეშმაკეულ თხებს შორის,
         მაქცია ჭიჭიას გვერდით
         იდგა ვარდო მშვენიერი,
         როგორც ანგელოზი თეთრი.

783.  გაუტეხელ საპატარძლოს
         წაეტანა გულღრძო მხეცი,
         დასაგლეჯად გაიმეტა
         დუჟმორეული კბილ-ეშვით.

784.  მიუსწრო ტიტემ და ურჩხულს
         ფარი მიახალა რქებში,
         ვარდოს ზედ გადაეფარა,
         ჯვარმფარველი მისცა ხელში.

785.  აამღერა ხალიბური,
         ცეცხლი ჩაუდგა მკლავებში,
         დაჰკრა, მკერდი შეუნგრია
         დაადინა სისხლის თქეში.
 
786.  შეიქმნა ომი ფიცხელი,
         კეთილი ბოროტს სწვდა ყელში,
         გასაქცევი გზა არ მისცა
         ჰბუგავდა ბრძოლის ქარ-ცეცხლში.

787.  იბრძოდნენ თავგანწირულად
         ერთნი ხმლით, სხვანი ბრჭყალებით,
         ერთურთს ჰკაფავდნენ, სანამდე
         შემორჩენოდათ ძალები.

788.  ბრწყინავდა ჯვარი და ჭინკებს
         მთლად ეთხრებოდათ თვალები,
         ბოლოს უკლებლივ დაგორდა
         მათი რქიანი თავები.


თავი V - სისხლს გარიდება




789.  წასვლის დრო იყო, ამხედრდნენ
         ცხენებზე გადარჩენილნი...
         სოფლის ბოლოდან მოჰქონდა
         შიკრიკს ტიტესთვის წერილი:

790.  „იჩქარეთ, ვეღარ ვაკავებთ,
         მდევარი იწევს მგელივით,
         სისხლისღვრას მაინც ვერ ავცდით,
         მოგვაწყდნენ უღვთო მტერივით.

791.  გამოგქცევიათ ჩაუში,
         ხოხვით უვლია გველივით,
         ენაც ასპიტის ჰქონია,
         გიხსენიებდა მკვლელივით.

792.  ხმა გაგივრცელა, ჭიჭიას
         ტიტემ წაართვა ცოლიო,
         სახლში მიეჭრა საწყალ ქალს
         მოუკლა გულის სწორიო.

793.  ხალხი განრისხდა, აისხა
         იარაღი და  თორნიო,
         ყვიროდნენ გადავიხადოთ
         სინდის-ნამუსის ომიო.

794.  გზა შევუკარით, არ ვუშვებთ,
         გავმაგრდით ხიდის ყურთანა,
         მაგრამ დიდხანს ვერ გავუძლებთ,
         გადით, მოგყვებით უკანა!“

795.  გაგზავნა ტიტემ შიკრიკი,
         უკან დახევა უბრძანა,
         გაუძღვა თანამებრძოლებს,
         სოფელს სხვა მხრიდან უგანა.

796.  გაღმა გავიდნენ ჭენებით
         უგუნურობით დევნილნი
         ტიტეს მიჰყავდა ქალვარდი,
         ჯოჯოხეთს გადარჩენილი.

797.  წინ შემოესვა თეთრონზე,
         სატრფო მკერდს შემოფენილი,
         მის ბედისწერად შექმნილი,
         სუფთა კამკამა ცრემლივით.

798.  ტაძარში ზარს არისხებდნენ,
         სოფელს უხმობდნენ ბერები,
         ხალხს სიმართლე რომ აცნობონ,
         იქმნენ დევნილთა მშველელნი.

799.  „იქნება მაგათ უსმინონ,
         მიხვდნენ, არა ვართ მკვლელები,
         სიკეთისათვის მებრძოლებს
         არ შეგვაწმინდონ ხელები.

800.  ავსულთა შემმუსვრელნი ვართ,
         ტყვედქმნილი ქალის მხსნელები,
         ნახონ ჭინკების გვამები
         და დაიმოკლონ ენები.

801.  იქ დაცემული გმირები
         იგლოვონ გულის ცრემლებით,
         უფალს მადლობა შესწირონ
         რომ გამარჯვება შევძელით!

802.  მე წავალ, გაგერიდებით
         თუკი არ შეგეფერებით,
         თუნდაც სალ კლდეზე ვიცხოვრებ,
         დავტკბები სატრფოს ფერებით.

803.  არა მინდა რა, თან მყავდეს
         გულით და სულით ჩემფერი,
         გვეყოფა ბედნიერებად,
         თუკი ერთმანეთს შევრჩებით“

804.  ამას ფიქრობდა ტიტე და
         ფიქრს ჰყავდა თავის გამგონი.
         ვარდოს კი ახსენდებოდა
         ის დღე პირველი ამბორის.

805.  იქ შეაბიჯეს ზღაპარში,
         დაძრეს ბედ-იღბლის სასწორი,
         რა დრო გასულა მას შემდეგ?!.
         ხან ახლოს იყვნენ, ხან შორით...

806.  დრონი მეფობენ, მიჰქრიან
         ვით გადამფრენი წერონი,
         დროში იცვლება ყოველი
         სამყარო, მთა და მდელონი.

807.  მხოლოდ სიყვარულს ვერა სცვლის
         მისი ტკბილმწარე გემონი,
         რადგანაც თვითონ ღმერთია,
         ვერ დაამარცხებს დემონი.

808.  დრო მიდიოდა და სეზონს
         ენაცვლებოდა სეზონი,
         დროის ბედაურს მისდევდა
         ტიტეს ფეხკავშა თეთრონი.


                        ****

809.  დასრულდა ესე ამბავი
         ჩემს მიერ ზღაპრად ნათქვამი,
         ჭირიც და ლხინიც აქ იყო,
         ქატოც, ფქვილიც და შაქარიც.

810.  აქ იყო, იქნებ არც იყო,
         ზღაპრული ტყუილ-მართალი,
         ვგონებ მკითხველმა იპოვოს
         ჭეშმარიტების მარცვალი.

811.  კარგ მთქმელსა კარგი გამგონი
         სჭირდება, როგორც ბაღს წყალი,
         ამქვეყნიური დიდების
         ძებნით არა ვარ მაშვრალი.

812.  იქ რა იქნება, ვიხილავთ,
         ყველას იქით გვაქვს გზა-კვალი,
         შენდობით მომიგონოდეთ
         ავტორი - ქემო ქავთარი!



(დასასრული)
*************
ქემო ქავთარი


                               

სიყვარულის ზღაპარი, ნაწილი VI - ვარდოს ნაამბობი


თავი I - ტაძრისკენ ლტოლვა


529.  ვარდომ მიუგო: „ხომ გახსოვს,
         მამაშენს რომ გაჰყევ მთაში,
         იმ დღეს გამოჩნდნენ ჭიჭიას
         მაჭანკლები ჩვენს ოჯახში.

530.  მოკლედ უთხრა მამამ მაშინ,
         ნაადრევად გარჯილხართო,
         დედისერთა ასული მყავს,
         ჯერ ვერ გავათხოვებ ქალსო.

531.  რომ წავიდნენ, მერე მიხმო,
         შენი აზრის ცოდნა მწადსო,
         თუკი ერთმანეთი გიყვართ,
         გაგაყოლებ ვაჭრის ბალღსო.

532.  ვუპასუხე, ჯერ არავინ
         არ მომწონს თქო მამაჩემო,
         ნუ ინებებ, ძალით შემრთო
         ქმარი და ჯვარი დამწერო!..

533.  გაეცინა, მაშ სასიძოს
         უშენოდ არ ავარჩევო,
         ოღონდაც ამასობაში
         შინაბერად არ დამრჩეო.

534.  მეორედ უკვე ჭიჭიას
         მშობლები თვითონ მოვიდნენ,
         ურცხვად იკვეხდნენ ქონებას,
         ოქრო-ვერცხლითა სწონიდნენ.

535.  დაპირებებით აგვავსეს,
         საიდან აღარ მოგვიდგნენ,
         მამა კვლავ უარზე იდგა
         და ვერაფერზე მორიგდნენ.

536.  შემდეგ მოსვლაზე შემთხვევით
         ჭიჭიას დედას წავასწარ,
         კერაზე ანთებულ ცეცხლში
         ჰყრიდა დაძონძილ ნაბადსა.

537.  არ დაუმალავს, იქ მითხრა,
         ჯადოს ვკრავო იმდაგვარსა,
         თავბოლოს ვერვინ გაუგებს,
         ვერ გახსნისო ჩემს ნახლართსა.

538.  ვერასდროს შეეყრებიო
         ჭიჭიას გარდა სხვა ქმარსა,
         ყველა მოკვდებაო, ვისაც
         უწილადებ ტრფობის ალსა.

539.  შემეშინდა, დედას ვუთხარ,
         არ დამიჯერა, გაბრაზდა,
         სასიძოს დასაწუნებლად
         ჰყვებიო ასეთ ზღაპარსა...

540.  ვატყობდი, რომ ჯადო უკვე
         თავის საქმეს აკეთებდა,
         მშობლებიდან დაწყებული
         ყველა ჭიჭიას მიქებდა.

541.  წავედი, მოძღვარს შევჩივლე,
         მომისმინა, გამამხნევა,
         უფლის მიმართ ვილოცოთო,
         შევთხოვოთო ხსნა და შველა.

542.  წამომყვა, სახლი აკურთხა,
         ევედრა სამყაროს გამჩენს.
         ებრძოდა ბოროტი ძალა
         აიაზმასა და სანთელს.

543.  ღმერთმა აცხონოს, ემსხვერპლა
         უანგარო კეთილ საქმეს,
         დილით სენაკში ბერებმა
         თურმე გარდაცვლილი ნახეს.

544.  ისევ მოადგა მზაკვარი
         სადედამთილო ჩვენს ეზოს,
         მშობლების უჩუმრად მკითხა,
         რატომ მარიდებ თვალებსო.

545.  რომ იცოდე, იმ საწყალი
         მღვდელის ცოდვა შენ გადევსო,
         ყველა, ვისაც შველასა სთხოვ,
         მის ბედს გაიზიარებსო.

546.  შიშმა შემიპყრო, დამთრგუნა,
         მიზეზს კი ვერსად ვამბობდი,
         მამასაც ვეღარ შევბედე,
         მის სიცოცხლეზე ვდარდობდი.

547.  ჭიჭიას დედის მუქარას
         მინდოდა სადმე გავცლოდი
         და მაჭანკლების მოსვლაზე
         უკვე სახლიდან გავრბოდი.

548.  გული ტაძრისკენ მიწევდა,
         მონასტერში მოვდიოდი,
         მონაზონ დედებთან ერთად
         გულმხურვალედ ვლოცულობდი.

549.  გადავწყვიტე, რომ მონასტერს
         სამუდამოდ შევხიზნოდი
         და ასკეტური ცხოვრების
         სირთულეებს შევდგომოდი.

550.  დამეთრგუნა ყოველგვარი
         ხორციელი სიხარული,
         უთქმელ გრძნობად შემენახა
         გულში შენი სიყვარული.

551.  ამიტომაც განზრახ ცივად
         შეგხვდი, როცა დამიბრუნდი
         და ტყუილით გაიძულე,
         შეგექცია ჩემთვის ზურგი.

552.  არაფერი დამვიწყნია,
         თუმც იმ დღეს სხვაგვარად გითხარ,
         ახლაც კი შენახული მაქვს
         შენი ნაჩუქარი ტიტა.

553.  რომ მოგწამლეს, იმ დღეს თვითონ
         კუდიანმა ჯიბრით მითხრა,
         შენი ტიტე სულს ღაფავსო,
         ვეღარ გააწევსო დიდხანს.

554.  უფლის მადლით, მე შევძელი
         მაშინ შენი გადარჩენა,
         ჩემი თხოვნით დაგიმალეს,
         დაგტოვე ჩემზე ნაწყენად.

555.  მერე ერთხელ გთხოვე კიდეც,
         ისევ შენს გადასარჩენად,
         დაეხსენ თქო, არ მაწუხებს
         ჭიჭიასგან კუდში დევნა.

556.  წახვედი და დავრჩი ობლად,
         მფარველობას მოკლებული,
         მარტოდმარტო, ვით ყვავილი
         კლდის ნაპრალში ამოსული.

557.  ბოროტებით გავსილიყო
         ცა საავდროდ მოქუფრული
         და წალეკვას მიპირებდა
         დელგმა ჩემზედ წამოსული.

558.  საფრთხეს ვგრძნობდი, ჭიჭიასთან
         შეხვედრას ვერიდებოდი,
         მარტო სიარულს ვუფრთხოდი,
         მეშინოდა, არ ვიმჩნევდი.

559.  ვესწრაფვოდი ტაძრად მისვლას
         სამონაზვნე მორჩილებით,
         მაგრამ სხვაგვარად საზღვრავდა
         ჩემს ბედს თურმე შემოქმედი.


თავი II - მოტაცება


560.  ერთ საღამოს, არემარე
         რომ ისხამდა ბინდის ფერსა,
         სოფლის გზას მივუყვებოდი
         მეზობლის გოგოსთან ერთად.

561.  რატომღაც უკან მრჩებოდა
         და განზრახ ითრევდა ფეხსა,
         ვაჩქარებდი, არ მინდოდა,
         რომ გზაში მოესწრო ბნელსა.

562.  უცებ ვიგრძენ მისი ხელის
         თითები შემეხო ყელსა,
         ნათლობის ჯვარს წაეტანა,
         ხელად შეაწყვიტა ძეწკვსა.

563.  შეტრიალდა და უკანვე
         სირბილით აუყვა სერსა,
         ახსნა ვერსით მოვუძებნე,
         მის უმსგავსო საქციელსა.

564.  გზა განვაგრძე და მალედვე
         შიშისაგან ელდა მეცა,
         როცა ცხვირწინ შევეფეთე
         ჭიჭიას მღვრიე თვალებსა.

565.  ისეთ ადგილას დამიხვდა,
         სულ რომ არ ჩანდა სოფლიდან,
         მივხვდი, ჩემი თანამგზავრიც
         ამ გარეწარს მოესყიდა.

566.  ხელი მტაცა და მაჯაზე
         გამეტებით მომიჭირა,
         კრიჭაშეკრულმა ვერ შევძელ,
         რომ საშველად დამეყვირა.

567.  სილა შემოვკარ და სახე
         ჩამოვახოკე ფრჩხილებით,
         მწარე ღმუილი აღმოხდა,
         გააღრჭიალა კბილები.

568.  სახე იცვალა, მეჩვენა
         ურჩხულის შეხედულებით,
         არსი შევიცან ჩემს თავზე
         დამტყდარი უბედურების.

569.  წინ მედგა ჭინკა-მაქცია
         საზარო აგებულებით,
         გულწასული ძირს დავეცი,
         თვალთ დამიბნელდა სრულებით.

570.  ვიგრძენი, როგორ შეიხსნა
         სულმა სხეულის ხუნდები,
         მეგონა უკვე გათავდა
         ამ სოფლად ყოფნის წუთები.

571.  არ ვიცი რამდენ ხანს ვიყავ
         გრძნობამიხდილდაკარგული,
         რა ძალამ შემომაბრუნა
         ლამის ხიდზე გადასული.

572.  გონს მოვედი ბნელ სარდაფში
         გაკოჭილი, პირაკრული,
         თავი საფლავში მეგონა
         ცოცხლად ჩაფლულ-დამარხული.

573.  მაღლა ხალხი ხმაურობდა,
         კარგად რომ დავუგდე ყური,
         საუბარიც გავარჩიე
         ჭერს ზემოდან ჩამოსული.

574.  ხმა ვიცანი დედაჩემის,
         გაბზარული, დაზაფრული,
         მაჩვენეთო ჩემი შვილი,
         სადა გყავთო დამალული.

575.  უპასუხეს, რომ ჭიჭიას
         არ ვყავდი მოტაცებული,
         თურმე ნებით გავყოლივარ
         სიყვარულით ფრთაშესხმული

576.  და რადგანაც მშობლებისგან
         ვყოფილვარ დაშინებული,
         ჩემი თხოვნითვე აღმოვჩნდი
         სოფლიდან გარიდებული.

577.  გატყუებენ თქო, ვყვიროდი,
         აქა ვარ გამომწყვდეული,
         პირსახვევს ვერა სცდებოდნენ
         სიტყვები ბრაზმორეული.

578.  წავიდა დედა მტირალი,
         უტიფრად მოტყუებული,
         ვაი თუ დაიჯერა თქო,
         ვფიქრობდი შეშფოთებული.

579.  მომაკითხეს ცოტა ხანში
         ჭიჭიამ და დედამისმა,
         კაცის ტყავში გახვეული
         ჭინკები შეიცნო ფიქრმა.

580.  მოვიდა სადედამთილო,
         სკამზე მიბმულს წინ დამიდგა,
         დამცინავად გამიღიმა
         და ნიშნის მოგებით მკითხა,

581.  რად ურჩობო, მწყემსის ქალო,
         ხომ არ მიწუნებო ბიჭსა,
         გაფრთხილებდი თუ გახსოვსო,
         რომ ყოველთვის ვაღწევ მიზანს.

582.  ამ ჯურღმულში დაგალპობო,
         გაყურყუტებ კიდევ დიდხანს,
         სანამ თანხმობას არ იტყვი
         ჩემს ვაჟთან შეუღლებისას.

583.  თუ ისურვებ მის ცოლობას,
         მოიბრუნებ ჩვენსკენ პირსა,
         არაფერი მოგაკლდება,
         გემოს ნახავ ცხოვრებისას.

584.  დამიჯერე, მორჩილებით
         გახდიო ერთგული რძალი,
         ისეთ ქორწილს გადაგიხდით,
         რომ მტერს დაუდგესო თვალი.

585.  წესითა და რიგით უნდა
         შექმნათ ოჯახი ახალი,
         ნებით უნდა დაიწიდნო,
         შეიყვარო შენი ქმარი.

586.  ერთურთს ვერ მიგაკარებთო,
         შეიკავოთ უნდა თავი,
         სანამ არ ჩატარდებაო
         საქორწილო რიტუალი.

587.  ვუსმენდი და მძვინვარებდა
         გულში ზიზღის ქარიშხალი,
         ჭინკა ჭიჭიას სარეცელს
         მახარბებდა ეს ავქალი.

588.  არასოდეს გავხდებოდი
         მისი, თუნდაც მოვეკალი,
         მაგრამ ვფიქრობდი, როგორმე
         მეპოვნა გამოსავალი.

589.  შევეცადე დრო მომეგო,
         თანხმობა ვუთხარ კანკალით,
         ვტიროდი, ცრემლებსა ვღვრიდი
         ძალადობისგან გამტყდარი.

590.  უარს ღვთის სახლში ვიტყოდი,
         დასრულდებოდა კოშმარი,
         ჯვარს ძალით ხომ არ დამწერდა
         ქრისტეს მსახური მოძღვარი.

591.  სამამამთილოს მიმგვარეს,
         როგორც სამსხვერპლო ბატკანი,
         მუშტარის თვალით მსინჯავდა
         თვითკმაყოფილი ვაჭარი.

592.  კარგიაო, ბრძანა, რაკი
         ნებით ხდება ჩვენი რძალი,
         დიდხანს ნუღარ გადავდებთო,
         მომზადდესო რიტუალი.

593.  მერე ვახშმად მიმიწვიეს
         გამაცნეს მთელი ოჯახი,
         მოსასვენებლად დამითმეს
         ერთი პატარა ოთახი.

594.  განვმარტოვდი, მოვიძიე
         ჯვარი შენი ნაჩუქარი,
         გულის ჯიბით რომ დამქონდა
         ანდამატი სანუკვარი.

595.  ვილოცე მუხლმოდრეკილმა,
         უფალს შევავედრე თავი,
         ღამე თეთრად გავათენე,
         შიშით ვერ მოვხუჭე თვალი.

596.  გათენდა და აზუზუნდა
         სახლი ფუტკრების სკასავით,
         დიდი სამზადისი ჰქონდათ,
         მისვლა-მოსვლა და ხავხავი.

597.  მოვიდა დიასახლისი,
         ღიმილს აფრქვევდა ალქაჯი,
         თან თეთრი კაბა მოჰქონდა
         ოქრომკედულით ნაქარგი.

598.  მასთანვე სხვა სამოსელიც,
         ერთიც ბეჭედი ალმასის,
         გამოეწყვეო, მიბრძანა,
         ქმარს რომ შეხვდეო ლამაზი.

599.  ჩავიცვი, ბედმა სარკიდან
         მწარედ დამცინა ქარაგმით,
         გულს შენი ჯვარი მეკიდა,
         ტანს კაბა ჭინკის პატარძლის.

600.  ცოტაც გავძლებ თქო, ვფიქრობდი,
         და როცა მივალთ ტაძარში,
         თავს რომ დავაღწევ ტყვეობას,
         გავცვლი მონაზვნის კაბაში.


თავი III - რიტუალი


 601.  კაცი ბჭობს, ღმერთი იცინის,
         თურმე ტყუილად არ თქმულა,
         და ჩემი ვარაუდები,
         სამწუხაროდ, არ ასრულდა.

602.  მაზლებმა წამომიყვანეს,
         სახლის გარეთ არც გავსულვართ,
         ერთ დიდ დარბაზში აღმოვჩნდი,
         ვიგრძენი საქმე გართულდა.

603.  რომ შევედით, ჩემს ზურგს უკან
         ხმაურით დაკეტეს კარი,
         ტაძრის ნაცვლად თავი მგონი
         ჯოჯოხეთში ამოვყავი.

604.  ცხელოდა, სუნთქვა მიჭირდა,
         ლიცლიცებდა ცეცხლის ალი
         და ყრუ კედლებზე ხრჩოლავდა
         ათიოდე ჩირაღდანი.

605.  ცენტრში ენთო შუაცეცხლი,
         ზედადგარზე დიდი ქვაბით
         ბლანტის სითხე თუხთუხებდა
         ასდიოდა ოხშივარი.

606.  ამ სიმყრალეს თან ერთვოდა
         თრიაქის სუნი და კვამლი,
         ხარბად რომ შეექცეოდა
         ერთთავად ყველა სტუმარი.

607.  ცეცხლის წინ ქვის იატაკზე
         მოჩანდა ნაკვეთ-ნაღარი,
         წრეში  ჩახაზულ-ჩასმული
         ხუთქიმიანი ვარსკვლავი.

608.  მის ზემოთ თავხეს ეხატა
         ზუსტად იგივე ნიშანი,
         ზედ ჯაჭვით ჩამოეკიდათ
         თავდაღმა შავი ციკანი.

609.  რიტუალისთვის ზვარაკად
         შეთქმული, სიკვდილმისჯილი,
         შველას ამაოდ ითხოვდა
         საწყალობელი კიკინით.

610.  ჩემს გამოჩენას იქ მყოფნი
         შეხვდნენ ტაშით და ყიჟინით,
         იკრიჭებოდა ჭიჭია
         იონჯანაჭამ ვირივით.

611.  მიმიყვანეს და მის გვერდით
         რომ მიმიჩინეს ადგილი,
         მივხვდი თავს დამტრიალებდა
         ეშმაკეულის აჩრდილი.

612.  წრე შეკრეს ჩვენს გარეშემო,
         როკავდნენ ხელებგაწვდილნი,
         გაურკვეველი სიტყვების
         მონოტონური ძახილით.

613.  ხელხანჯნლიანი ვაჭარი
         იდგა ვარსკვლავის შუაში,
         ქაჯურად რასმე ამბობდა
         ბელადის როლ-ამპლუაში.

614.  ციკნის ყელს ძარღვი გადუხსნა,
         სისხლმა იდინა სურაში,
         მიაძღა, ამოითხვარა
         ტუჩნიკაპი და ულვაში.

615.  ცოლსაც დაუსხა, იმანაც
         ჩაიმხო სავსე ფიალა
         და მერე სისხლის სმურებმა
         სტუმრებში ჩამოიარა.

616.  ხარბად დააცხრნენ სასმისებს
         დიდიან პატარიანად,
         პირსისხლიანი ბრბო იყო
         ეშმაკის მონა მთლიანად.

617.  უხმო ვაჭარმა ჭიჭიას,
         უცხო თასი რამ გადასცა,
         თვალი გავკიდე შორიდან
         შიგთავსის წითლად ლაპლაპსა.

618.  დადუმდა მთელი დარბაზი,
         თითქოს ელოდა ამ წამსა
         და ყურადღებით უსმენდა
         ვაჭარბელადის ნათქვამსა:

619.  „მივიღოთ ახალი წევრი
         ამ ჩვენს გილდია ჰამქარსა,
         დიდ ბატონს მიეყიდება,
         ნებით დაიდგამს თავს რქასა.

620.  სულის სანაცვლოდ მიიღებს
         მომხვეჭველობის ძალასა,
         გაიგებს სხვისთვის დაფარულს,
         ცხოვრებას მოხდის ღალასა.“

621.  მომიახლოვდა ჭიჭია
         მამის სიტყვების გამგონი,
         მივხვდი საითაც დაქანდა
         ბედ-იღბლის მრუდე სასწორი.

622.  სისხლიან თასს მაძალებდა
         სინდის ნამუსის არმქონი,
         ხელი ვკარ, ზედ გადავასხი,
         ვიყვირე მთელი ძალ-ღონით:

623.  „ჩემი სული ღმერთს ეკუთვნის,
         ის არის ჩემი პატრონი,
         დაგლახვროთ წმინდა გიორგიმ,
         თქვენცა და თქვენი ბატონიც!“

624.  განრისხდა, ხელი წამტაცა,
         ჩამომახია საკინძე,
         გამოჩნდა ჯვარი ჩემს მკერდზე
         სხივს რომ აფრქვევდა საკვირველს.

625.  მერე იმატა ნათელმა
         და შიშისაგან აკივლდნენ,
         გარშემომყოფი ჭინკები
         კაცის ტყავისგან გაშიშვლდნენ.

626.  ახლოს ვერ მეკარებოდნენ,
         ხმებს გამოსცემდნენ საშინელს,
         კედლებს ფხოჭნიდნენ ბრჭყალებით,
         კარი გახსნეს და გაცვივდნენ.

627.  ამგვარად მიხსნა უფალმა
         ჯვრის მადლით ღვთივკურთხეულით,
         მას შემდეგ არც შემხებია
         ჭიჭიას ბილწი სხეული.“

628.  ეს თქვა და ერთხანს დადუმდა
         თვალებზე ცრემლმორეული,
         ტიტეს მკლავებში გაყუჩდა
         მის სითბოს მონატრებული.


თავი IV - ტყვედქმნილი რძალი


629.  ვაჟი კი ისევ ნაამბობს
         მისდევდა ჩაფიქრებული,
         რატომღა დარჩი მათთანო,
         ჰკითხავდა გაკვირვებული.

630.  ვარდომ მიუგო: „ჭინკები,
         სულგაყიდული მხეცები
         ძალზე უფრთხიან გამჟღავნდეს
         მათი ცხოვრების წესები.

631.  ვერ მომკლეს, მაგრამ მუქარით
         კვლავ აილესეს ენები,
         დედ-მამას დამიხოცავდნენ
         პირსისხლიანი მკვლელები.

632.  დავრჩი, რძლად გამომაცხადეს,
         ტყვედქმნილი სინამდვილეში,
         რომ ჰკითხო, ისე ვუყვარვარ,
         არ გამარჩევენ შვილებში.

633.  ჭიჭია გაცოფებული
         იყო ამგვარი ცვლილებით,
         ითხოვდა მასთან მეცხოვრა
         ცოლქმრული წესის მიხედვით.

634.  მეჩხუბებოდა, მლანძღავდა
         ბილწი, უშვერი სიტყვებით,
         შეხებას ვერ მიბედავდა,
         თრგუნავდა ჯვარის სხივები.

635.  თავი და ბოლო არ ჰქონდა
         იმის ყიამყრალ ლაქლაქსა,
         ერთხელ მამაც კი შეესწრო
         დავიდარაბას ამგვარსა.

636.  ვერ მოითმინა, იფეთქა,
         ხელი დასტაცა მაჟარსა,
         არ შეგარჩენო, სულძაღლო,
         ჩემი ასულის ჩაგვრასა.

637.  სცადეო, ისიც ყვიროდა,
         გულმკერდს უშვერდა ტყვიასა,
         ვნახოთო, ვისი აჯობებს,
         ვინ მიიღებსო ზიანსა.

638.  სიმთვრალე ამამაცებდა
         გულბოროტ, ლაჩარ ავკაცსა,
         სიკვდილის ლანდი აეკრა
         ფეხზე შემართულ ჩახმახსა.

639.  მე ჩავუდექი შუაში,
         ცრემლით ვევედრე მამასა,
         ნუ დამღუპავ თქო და ცოდვას
         ნუ შემყრი ამისთანასა.

640.  თოფი დაუშვა, წავიდა,
         დაბრუნდა მთა-იალაღსა,
         ერთი თვის თავზე დაეცნენ
         ჭინკები იმის ფარასა.

641.  ყელგამოჭრილნი უნახავთ
         დაფატრულ ცხვრების გროვასთან,
         საუკეთესო მწყემსები,
         ნაჩვევნი შრომა-ბრძოლასა.

642.  ვერ დაადგინეს სიმართლე,
         დაბრალდა მგლების ხროვასა,
         გადაივიწყა სოფელმა,
         როგორც კი მორჩა გლოვასა.

643.  არა სჯეროდა მამაშენს,
         ნადირობის დიდ ოსტატსა,
         კვალი აიღო, მისდია
         და ალბათ რამე მონახა,

644.  ისეთი, რითაც შეძლებდა
         მეგობრის მკვლელთა პოვნასა,
         მაგრამ დაასწრეს და ის კლდეც
         ჭინკების ხელით მოზვავდა.

645.  ეს ამბავი ერთი წლის წინ
         ჭიჭიას ჩემთან წამოსცდა,
         თრიაქისგან გაბანგული
         ვერ ხვდებოდა, რას ამბობდა.

646.  ვეღარაფრით ავიტანე
         მამის მკვლელთა სახლში ყოფნა,
         გამოვიქეც დედაჩემთან,
         მსურდა სიმართლის მოყოლა.

647.  დედა დარდით გატეხილი
         დამხვდა, ძლიერ შემეცოდა,
         ნუ დაანგრევ შენს ოჯახსო,
         ყოველ საღამოს რომ მთხოვდა.

648.  არ ცხრებოდა საჭინკეთი,
         მაქციების გულღრძო მოდგმა,
         თუკი არ დავბრუნდებოდი,
         მპირდებოდნენ დედის მოკვლას.

649.  შევუთვალე: „თუ გაბედავთ
         ჩემს ეზოსთან ახლოს მოსვლას,
         მაიძულებთ, რომ სიმართლით
         სავსე გუდას პირი მოვხსნა.“

650.  ერთ თვეს ითმინეს ჭინკებმა,
         დააწყვეს გეგმა მზაკვარი,
         შუაღამისას მოვიდნენ,
         ცეცხლს მისცეს ჩვენი სახლ-კარი.

651.  შევნიშნე ალი ავარდა
         უცებ გაჩაღდა ხანძარი,
         გარედან მესმა ჩლიქების
         ბაკაბუკი და ხარხარი.

652.  უფალს შევთხოვე შეწევნა,
         გადავიწერე პირჯვარი,
         დედას მოვხვიე მკლავები,
         როცა გაბრწყინდა ხის ჯვარი.

653.  ნისლივით შემოგვევხვია
         ნათელი ძალა იმგვარი,
         ცეცხლმა ვერ დაგვწვა, უვნებლად
         გამოვიარეთ ჭიშკარი.

654.  ამ მონასტერში მოვედით,
         მას შემდეგ დედა აქ არის,
         მონაზვნად შედგა და უფალს
         მიუძღვნა თავისი თავი.

655.  ყველაფერი რომ ვუამბე,
         ჩაფიქრდა, როგორც მისანი,
         ცრემლები წამოუვიდა,
         მითხრა ვნახეო სიზმარი:

656.  „სულსა ღაფავდა ჭიჭია,
         გახსნილი გულისფიცარით,
         ხელ-ფეხზე ეზიდებოდნენ
         აჩრდილნი ქვესკნელისანი.

657.  იქვე ჯვრით ხელში იდექი
         შეშინებული, დამფრთხალი,
         წინ ტიტე აგფარებოდა,
         სისხლში მოსვრილი ფარ-ხმალით.

658.  მაშინ სხვაგვარად ვინიშნე,
         ახლა კი ვხვდები რაც არის...
         შემთხვევით არ მიგიღია
         ღვთისაგან ძალა ამგვარი.

659.  რადგან წილად გხვდა, გეხილა
         ჭინკების სახე საზარი,
         უნდა ამხილო ეშმაკის
         ერთგული თხების ჰამქარი.

660.  თუ ტიტეს ხელით გათლილა
         ჯვარი სხივნათელ მართალი,
         ვფიქრობ, რომ მხოლოდ ის შესძლებს,
         მოსპოს ჭინკების ლაშქარი.“

661.  ამის შემდეგ, შენს საძებრად
         წამოსვლა რომ გადავწყვიტე,
         მებაღის სული მესტუმრა
         სალბუნად მოედო ფიქრებს.

662.  ასე მითხრა: „ნუ იჩქარებ,
         ჩემო ვარდო, ამას გირჩევ,
         მე ვიზრუნებ, დრო რომ მოვა
         თვითონვე მოგძებნოს ტიტემ.

663.  შენ უკან უნდა დაბრუნდე,
         ასე სჭირდება ჩვენს მიზნებს,
         თავს მორჩილად მოაჩვენებ,
         უკეთ შეისწავლი ჭინკებს.“

664.  დავუჯერე და მას შემდეგ
         გელოდები, ჩემო ტიტე,
         ახლა აქ ხარ, ჩემთან ერთად,
         და გულს კვლავ იმედით მივსებ.“

665.  ჯერ ტკივილით ჩასწვდა გულში,
         ტიტეს ვარდოს ნაამბობი,
         მერე გონებას დაატყდა
         მრისხანების ქარაშოტი.

666.  ცოტა ხანში ღელვა დაცხრა,
         შემართება გაჩნდა ბრძოლის,
         სატრფოს დასახსნელად თუნდაც
         დემონებთან ჰქონდეს ომი.

667.  კეთილ-ბოროტის ბრძოლაში
         თუ გზა აირჩიე სწორი,
         ეშმაც ვერაფერს დაგაკლებს,
         თუ ხარ უფლის გვერდით მდგომი.

668.  სიყვარულით ჩაიხუტა
         გულში ტიტემ გულისსწორი,
         აქ, ერთმანეთის იმედად
         ადრეც იდგნენ ბაღში ორნი.

669.  ფსკერზე ჩაჰყვა თაფლის მორევს,
         სუთქვას აჰყვა ვნების შტორმი,
         მონატრებულ ბაგე-ტუჩზე
         ფიფქივით დადნა ამბორი.

670.  ფრთხილად გაუხსნა საკინძე,
         მკერდზე იმ ხის ჯვარს ემთხვია,
         ქალი, როგორც ვაზი ჭიგოს,
         ჩაეკრა და ჩაეხვია.

671.  სადღაც გაქრა ყველა ზღვარი,
         დარჩა კოცნა-ალერსია,
         სულმაც შვება იგრძნო, სხეულს
         ნეტარება რომ ეწვია...

672.  მოეფარა მთვარე ღრუბელს,
         ცისკრის ვარსკვლავს გაეღიმა,
         დრო კი ისევ დროს მისდევდა
         და ვერაფრით დაეწია.


(გაგრძელება იქნება)

*************
ქემო ქავთარი

           






Wednesday, January 29, 2020

სიყვარულის ზღაპარი, ნაწილი V - დაბრუნება


თავი I - გაციებული ღადარი


482.  დაბრუნდა ტიტე სოფელში,
         მდუმარედ დახვდა სახლ-კარი,
         უჟამურ სევდას ებრძოდნენ
         კედლები ტკივილჩამდგარნი.

483.  ეზოში მწვანედ ღელავდა
         მოზღვავებული შამბნარი,
         უკაცურობის დასტური
         ებრაულ წყევლის მაგვარი.

484.  კერიას შემორჩენოდა
         გაციებული ღადარი,
         აბლაბუდებში გახვეულ
         ოთახს გაჰქონდა კანკალი.

485.  კარგახანს იდგა უსიტყვოდ
         დროისშეგრძნებაგამქრალი,
         უსმენდა როგორ კვნესოდა
         სახლი სიცოცხლეჩამკვდარი.

486.  მერე ნელ-ნელა დალაგდა
         მთლად არეული ჟამკარი,
         ადგა და საქმეს შეუდგა,
         გამრჯედ გაშალა მხარ-მკლავი.

487.  გაასუფთავა, გაწმინდა
         წლების მტვერი და ნაცარი,
         ცეცხლი აანთო, საღამოს
         მარტოკამ ჭამა ვახშამი.

488.  დილით კი ცელი გამართა,
         ეზოს დაატყო გზა-კვალი,
         გარეთ მერეღა გავიდა,
         იკითხა სოფლის ამბავი...

489.  დიდი ხნის წასულს ბევრი რამ
         დაუხვდა განსხვავებული,
         მის არყოფნაში მომხდარი,
         შექმნილი, დაბადებული.

490.  ბევრიც იმქვეყნად წასული,
         შავ მიწას მიბარებული,
         ბევრისთვის თვითონ აღმოჩნდა
         უცხო და დავიწყებული.

491.  გალაღდნენ ბიძაშვილები,
         რომ ნახეს დაბრუნებული,
         სამღვთო თქვეს, საკლავი დაკლეს
         ტიტეს სახელზე შეთქმული.

492.  სუფრა გაშალეს, ალხინეს
         სოფელი სტუმრად წვეული,
         აწმყომ დალია წარსული
         ღვინოში გადარეული.

493.  სოფელს თავისი წესი აქვს,
         თავის ცხოვრების ფერხული,
         აფასებს კეთილ მეზობელს
         გლეხკაცი მიწის ერთგული.

494.  მხარში უდგანან ერთმანეთს
         შრომის უღელში შებმულნი,
         ახალმოსახლეთ შველასაც
         არიან შეპირებულნი.

495.  მოსწონდათ კარგი მებრძოლი,
         კაცი ღირსებით შემკული,
         მით უფრო, ახლახანს იყო
         ომიდან დაბრუნებული.

496.  თავად რომ ყველას შველოდა
         სხვის დარდით შეწუხებული,
         კეთილი საქმის კეთებით
         რჩებოდა გახარებული.

497.  არ აწუხებდა არავის
         სიმდაბლით გამორჩეული,
         დიდად არც სტუმრიანობდა
         მარტო ცხოვრებას ჩვეული.

498.  გულს დარდი შემოსჩვეოდა,
         ფიქრს შერეოდა სამსალა,
         ვერსად ვერ შეხვდა გულისსწორს,
         იღბალმა ისევ აწვალა.

499.  შემთხვევით არვის წამოსცდა,
         განგებ ეკითხა, არ სწადდა,
         და ალალბედზე ეძებდა
         ვარდოს ასავალ-დასავალს.

500.  ყოველ კვირა დღეს ტაძრისკენ
         გზას მიჰყვებოდა, რადგანაც
         იმედი ჰქონდა, წირვაზე
         მისულს მაინცა ნახავდა.

501.  მერე კი ბაღში კარგახანს
         იდგა მებაღის საფლავთან,
         გულს მოლოდინი სტანჯავდა,
         ვარდო კი მაინც არ ჩანდა.

502.  ყოველღამ ცას შესცქეროდა,
         მთვარის გავსებას ელოდა,
         მებაღის სულის ნათქვამი
         ქვეშეცნეულად სჯეროდა.

503.  ნაკლული მთვარე სირცხვილით
         ღრუბლებში ემალებოდა,
         თავს ზემოთ ძალა არ მაქვსო,
         გულწრფელად ეუბნებოდა.


თავი II - შეხვედრა



504.  მოხუცის სტუმრობის შემდეგ
         შვიდი დღე ოთხჯერ გავიდა,
         ღერძის ირგვლივ ოცდარვაჯერ
         გადაგორდა დედამიწა.

505.  ამასობაში კი მთვარემ
         ერთი სრული წრე აღრიცხა,
         ჯერ დარდისგან გაილია,
         მერე ივსებოდა დიდხანს.

506.  ბოლოს ისე გაიბადრა,
         სიხარულით ცას ეწია,
         ბაღისკენ მიმავალ ტიტეს
         შუა გზაზე დაეწია.

507.  უკან გაჰყვა ფეხაკრეფით,
         შარაგზაზე გაეფინა,
         ხეთა კორომში გამოძვრა
         ათინათად დაებნია.

508.  ბაღში შეჰყვა და ყვავილებს
         ჩაეკონა, ჩაეხვია,
         საფლავის წინ შემდგარ ტიტეს
         მოგონებად დაეფრქვია...

509.  აქ დაიწყო ყველაფერი,
         ნორჩ გულებს გრძნობა ეწვია
         და უთქმელი სიყვარული
         ერთ კოცნაში ჩაეტია.

510.  იდგა ვაჟი მთვარის შუქზე
         ცრემლი ედგა თვალებშია,
         სადაც იყო მოვიდოდა,
         ის ვინც სიცოცხლეს ერჩია.

511.  მთვარე მიხვდა მიჯნურთ შორის
         მისი ყოფნა ზედმეტია,
         მორიდებით განზე გადგა
         და ღრუბლებში გაეხვია.

512.  გაირინდა არემარე,
         ირგვლივ ჩქამიც არ ისმოდა,
         ნიავმა სუნთქვა შეიკრა,
         ფოთოლიც კი არ იძვროდა.

513.  დრო შეჩერდა თითქოს წამით,
         რა ეფიქრა არ იცოდა,
         გრძნობდა, ოცი წლის წინანდელ
         წყევლას ყავლი გასდიოდა.

514.  ბილიკზე ქალი გამოჩნდა
         მონასტრის კარიბჭის მხრიდან,
         ყელმოღერილ ირემს ჰგავდა,
         ბაღნარში რომ შემოვიდა.

515.  შეამჩნია ვაჟმა, უმალ
         შესახვედრად წამოვიდა,
         ქალმაც ნაბიჯს აუჩქარა
         და ჩრდილიდან გამოვიდა.

516.  ვარსკვლავები აწრიალდნენ,
         ლამის ჩამოცვივდნენ ციდან,
         საროსტანას ყვავილების
         მთელი გუნდი ქედს უხრიდა.

517.  მთვარეს სულმა წასძლია და
         ქალის სახეს მოეფინა,
         სხივმოსილმა სილამაზემ
         მისი ნათელი დაჩრდილა.

518.  აუჩქროლდა ვარდოს გული,
         მკერდში ვეღარ დაეტია,
         თავის ტოლსწორი შეიცნო,
         ტანმაც მისკენ გაიწია.

519.  მივიდა, ნოტიო თვალნი
         ვაჟს სახეში შეაფრქვია,
         მკერდს ჩაეკრა და მკლავები
         ყელ-კისერზე შემოხვია.

520.  სუნთქვა სუნთქვას შეერია,
         მკერდმა მკერდი რომ გაათბო,
         ტუჩთან ტუჩი შეერთდა და
         ჟრუანტელი აჰყვა ამბორს.

521.  ძარღვებში სისხლს შეერია
         და ვნების ცეცხლი დაანთო,
         მთელ სხეულში ჩაიღვარა,
         გულმა გულს გრძნობა გაანდო...

522.  და აღმოხდა მაშინ ტიტეს:
         „მიყვარხარო, ჩემო ვარდო,
         ჩემთვის ქმნილო ბედისწერავ,
         ჩემო ოცნებავ და დარდო!..

523.  ახლობელო, შორეულო,
         გულო გრძნობამორეულო,
         ჩემსავით გადარეულო,
         ჩემი სულის ორეულო,

524.  წყევლა ჰკლავდა ჩვენს სიყვარულს,
         მაგრამ გადარჩა, გაუძლო.
         ახლა, გინდა მიწა გასკდეს,
         შენს თავს არავის დავუთმობ...“

525.  ქალმა უთხრა: „მეც მიყვარხარ,
         მე შენში ვარ, შენ კი ჩემში,
         შენს გარეშე ეს სიცოცხლე
         ტანჯვა არის მხოლოდ ჩემთვის.

526.  ბედნიერი მაშინ ვიყავ,
         როცა შენ მედექი გვერდში,
         მუდამ ვგრძნობდი, რომ გიყვარდი,
         ვკითხულობდი შენს ფიქრებში.“

527.  ნათქვამი ეამა ტიტეს,
         შემოხვია წელზე ხელი,
         იქვე ძელსკამზე ჩამოსხდნენ,
         სასაუბრო ჰქონდათ ბევრი.

528.  მერე სთხოვა: „მომიყევი,
         როგორ მოხდა ყველაფერი!..
         როგორ აღმოჩნდა ჭინკების
         ხელში ქალი მშვენიერი?..“


(გაგრძელება იქნება)

*****************
ქემო ქავთარი







   


     

Monday, January 27, 2020

სიყვარულის ზღაპარი, ნაწილი IV - თეთრი აჩრდილი

თავი I - გამოცხადება


386.  დრო მუდმივად მიდიოდა,
         ვისთვის - ნელა, ვისთვის - მალე,
         ზოგს ტანჯავდა, ზოგისთვის კი
         სულ არ ტოვებდა ნაკვალევს.

387.  დრო დგებოდა, გადმოჰფენდა
         ცივ ზამთარში თოვლის საბნებს,
         გაზაფხულზე ყვავილებად
         აფეთქებდა ნუშს და ატმებს.

388.  ზაფხულობით მთას და მდელოს
         ფოთლებად ასხამდა მწვანეს,
         ოქროსფრად აბიბინებდა
         შემოდგომის პურის ყანებს...

389.  გაზაფხული მოსულიყო,
         გადაევლო თოვლს და ნამქერს,
         გუთნეულის ოროველა
         ხნულებად ავლებდა ნამღერს.

390.  მშობელ მიწას შეჰხაროდა,
         შრომობდა გლეხკაცი გამრჯე,
         მაგრამ მტერი არ აცდიდა,
         ცალი ხელი ედო ხმალზე.

391.  იმხანად ტიტეს მხედრობა
         იდგა ერთ ციხე-სიმაგრეს,
         მარბიელთაგან იცავდა
         ირგვლივ საზღვრისპირა მხარეს.

392.  მათ იმედზე სოფლის მკვიდრნი
         უფრო მშვიდად გრძნობდნენ თავებს,
         უმალ მაშველს უგზავნიდნენ,
         სადაც შემოჰკრავდნენ ზარებს.

393.  ქართულ მიწას სდარაჯობდნენ,
         ხმლის ქნევაში ღლიდნენ მკლავებს,
         თუ მშვიდობით ღამდებოდა,
         დილისთვის იკრებდნენ ძალებს.

394.  ერთ ღამესაც, როს მშვიდობით
         ამოგორდა ცაზე მთვარე,
         ციხეს თავზე წამოადგა,
         გაანათა არემარე.

395.  ციხიონს მშვიდად ეძინა
         ასვენებდა დაღლილ თვალებს,
         მხოლოდ მორიგე გუშაგნი
         ფხიზლობდნენ და ტეხდნენ ღამეს.

396.  არ ეძინა არც ციხისთავს,
         ფიქრებმა კვლავ გააწამეს,
         დამფრთხალიყო ძილის რაში,
         გასულიყო გაღმა მხარეს.

397.  ციხის ქონგურებზე ისხდნენ
         ვარსკვლავები მოკამკამე,
         ტიტეს სარკმელში შემოძვრა
         გაბადრული სავსე მთვარე.

398.  უთხრა, ვიცი, არ გძინავსო,
         გამოიხედეო გარეთ,
         ერთი მოხუცი სტუმარი
         მოსდგომიაო შენს კარებს.

399.  გულს ახარებს სტუმრის მოსვლა,
         მაგრამ როგორ შესძლო ნეტა,
         დაცულ ციხე-სიმაგრეში
         ასე შეუმჩნევლად შესვლა?!

400.  იქნებ მართლაც არ სძინავსო,
         არც ეშმაკს და არცა მტერსა?..
         წამოფრინდა არწივივით,
         ხმალი აჰყვა ტიტეს ხელსა.

401.  ფართოდ გამოღებულ კარში
         თვალი ჰკიდა თეთრ თმა-წვერსა,
         კაცი თეთრი სამოსელით
         აფრქვევდა უცხო ნათელსა.

402.  ვინა ხარო, ჰკითხა მოხუცს,
         არა ჰგავხარ ხორციელსა,
         რა ჯადოქრობით გამოსცდი
         ციხე-გალავანის მცველთა?..

403.  სასიკეთოდ მოვსულვარო,
         საქმე მაქვსო მხოლოდ შენთან,
         ამბავს გეტყვი იმისთანას,
         შენს ცხოვრებას უცვლის ფერსა.

404.  თქვა მოხუცმა და თვალებში
         მიაჩერდა მასპინძელსა,
         სასიამოვნო ხმა ჰქონდა,
         ბგერებად შლიდა ხავერდსა.

405.  სიკეთის ნაკადსა ღვრიდა,
         არა ჰგავდა ავის მქმნელსა,
         ტიტემ სახლში მიიწვია,
         მადლობა შესწირა ღმერთსა.

406.  გათენებამდე ჰყვებოდა
         სტუმარი თავის ამბებსა,
         ჩუმად იჯდა მასპინძელი,
         ფიქრით სჯიდა მონასმენსა.


თავი II - მონანიება



407.  თქვა მოხუცმა: „ვხედავ გიკვირს,
         მსგავსი არ გინახავს ადრე,
         მე გარდაცვლილი სული ვარ,
         უხორცოდ გამოგეცხადე.

408.  ჩემო ტიტე, ერთმანეთთან
         გვაკავშირებს ბევრი რამე,
         მეც იმ სოფლად მიცხოვრია,
         რომელშიც შენ გაიზარდე.

409.  ბავშვობიდან მიზიდავდა
         სიკეთე და სილამაზე,
         კარგ მებაღედ ვითვლებოდი,
         ვაშენებდი ყვავილნარებს.

410.  ერთხანს ბედნიერიც ვიყავ,
         როს სიყვარულს ვეზიარე,
         ადრე დავქვრივდი, მას შემდეგ
         გულს ვერავინ მივაკარე.

411.  უშვილძიროდ ჩამოვბერდი,
         მარტოობის ცრემლი ვღვარე,
         მხოლოდ ჩემს ბაღს შევხაროდი,
         წალკოტად რომ ავაყვავე.

412.  დღე შრომაში გადიოდა,
         ლოცვაში ვათევდი ღამეს,
         გულში უფლის ხმა მესმოდა,
         განა სხვა მინდოდა რამე?..

413.  სხვაც მომეცა, ერთ დღეს ჩემი
         ბაღის შუაგულში ვნახე,
         მშობიარე დედამიწა
         ვარდს და ტიტას როგორ ბადებს.

414.  სიხარულით მივიღე და
         შვილებივით გამოვზარდე,
         უფლის საჩუქარი იყო
         ეს ზღაპრული სილამაზე.

415.  ენით ვერ აგიწერ, მაგრამ
         შენც ხომ შენი თვალით ნახე
         მშვენიერების მწვერვალზე
         სხივმოსილი სიდიადე.

416.  თქვენ ბავშვური უმეცრობით
         მათ სიცოცხლე მოუსწრაფეთ,
         სიკვდილის წინ გამხელილი
         გრძნობა გულით დაიტაცეთ.

417.  ის სიყვარული გადარჩა,
         შეიცვალა იერსახე,
         შემთხვევით არ შეხვედრია
         შენი ტუჩი ვარდოს ბაგეს.

418.  ცხოვრების აზრი წამართვით,
         მერჩია, რომ მოგეკალით,
         არც სიცოცხლის ძალა შემრჩა
         უკვე ვიყავ ცოცხალ - მკვდარი.

419.  მთელი გულით ვთხოვე უფალს,
         ესმინა ჩემი ნათქვამი,
         წყევლა დამცდა საშინელი,
         გავბოროტდი ალბათ წამით.

420.  მას შემდეგ წლები გავიდა,
         ერთმანეთის ტრფობით იწვით,
         მაგრამ თქვენი სიყვარული
         არასოდეს თქმულა სიტყვით.

421.  სულიც იქვე განვუტევე
         ხორცი დარჩა წილად მიწის,
         იქ წარვსდექი სამსჯავროზე
         სამოთხეში შესვლის ფიქრით.

422.  მაგრამ ღმერთმა მეც დამსაჯა,
         რადგან სიტყვა დავძარ ავად,
         აგერ უკვე ოცი წელი
         სასუფევლის კართან ვდგავარ.

423.  მთელი ცხოვრება ვცდილობდი
         კეთილი საქმის ქმნას თავად,
         ყველაფერი გადაწონა
         ბოროტების ერთმა წამმა.

424.  ვერა ჰპოვებს საიქიოს
         დატანჯული სული შვებას,
         სანამ თქვენი სიყვარული
         ბოლომდე არ გაბრწყინდება.

425.  იმ ქვეყნიდან სააქაოს
         მომავლინეს, მომცეს ნება,
         ეს ტანჯვა რომ დავასრულო
         პატიებას ვითხოვ თქვენგან.

426.  მიტევება ერთადერთი
         სწორი გზაა, ჩემო ტიტე,
         შურისგება მეც ვისურვე
         და უფალი განვარისხე.

427.  თქვენც დაგტანჯეთ, ჩემი სულიც
         სამოთხის გზას ვერ ვაღირსე,
         გულით ვნანობ შეცოდებას,
         უგუნურად ნათქვამ სიტყვებს.

428.  თუ შესძლებთ და მომიტევებთ,
         წყევლაც გაქარწყლდება ასე,
         ერთ არსებად შექმნილნი ხართ,
         თქვენ ერთმანეთს ისე ავსებთ.“

429.  ამ სიტყვების მოსმენაზე
         ტიტეს მოექუფრა სახე,
         ტუჩის კუთხეებში იგრძნო
         ხანმოკლე ღიმილი მწარე.
                      
430.  უთხრა: „ერთობ გვიანია,
         მოხუცო, შენი აქ მოსვლა,
         იქ არ ვიცი, მაგრამ აქ კი
         უქმად არ უვლია დროსა.

431.  ახლა, ვარდოს გული სხვისი
         სიყვარულით ფეთქავს როცა,
         აღარ ახსოვს არც ის ბაღი
         და აღარც პირველი კოცნა.

432.  ნუთუ ფიქრობ, კიდევ რამედ
         მიღირს მე მაგ წყევლის მოხსნა?!
         როგორ გავუმჟღავნო გრძნობა
         სხვა კაცის მოყვარულ ცოლსა?..

433.  წამოვედი, გავერიდე,
         გადვიხვეწე ასე შორსა,
         მაგრამ მაინც ვერ ვივიწყებ,
         მასზე ფიქრი მირევს გონსა.

434.  მინდა იყოს ბედნიერი,
         ამისთვის აღვავლენ ლოცვას,
         მე კი ალბათ სიკვდილამდე
         ვზიდავ მდუმარების ლოდსა.

435.  ახლა ვხედავ, მიზეზი მაქვს,
         მაგ წყევლისთვის გაზღვევინო,
         მაგრამ არ მსურს შურისგებას
         სათნოება ვათელინო.

436.  გაპატიებ, უფრო მეტიც,
         პატიებას აქეთ ვითხოვ,
         შენს წინაშე ცოდვა მეც მაქვს,
         არანაკლებ მძიმე, ვფიქრობ.

437.  ვარდოს ნაცვლად ვერას გეტყვი,
         ალბათ უნდა ჰკითხო თვითონ,
         გისურვებდი, მარადიულ
         სასუფეველს დაემკვიდრო!“

თავი III - ეშმაკის თხები

 
438.  უსმინა მებაღის სულმა
         შესაშური მოთმინებით,
         მერე ისევ ამეტყველდა
         მოსაუბრე ენამჭევრი:

439.  „უნდა გითხრა, ციხისთავო,
         შენ არ იცი კიდევ ბევრი,
         ამ საქმეში ურევია
         ბოროტი ძალების ხელი.

440.  კაცთა მოდგმას გვიჭირს ვლეწოთ
         ცხოვრება სიკეთის კევრით,
         სადაც სიკეთე გვაკლდება,
         ბოროტებაც იქა მღერის.

441.  ჩვენს შეცდომებს ის იყენებს,
         რომელი ვართ უცოდველი?
         დამიჯერე, იმ სოფლიდან
         უკეთ მოსჩანს ეს სოფელი!

442.  სიკვდილს იქით თვალებს ვახელთ,
         იქ სხვა ხედვას გვაძლევს ღმერთი,
         ახლა ვხედავ იმას, რასაც
         სიცოცხლეში ვერ ვამჩნევდი.

443.  ეშმაკეული სულ ცდილობს,
         რომ გვატაროს მრუდე გზებით,
         ბევრს აცდუნებს ფუფუნებით
         და იოლი წარმატებით.

444.  ზოგნი სულსაც კი ჰყიდიან,
         რათა მოიხვეჭონ მეტი,
         ცოდვის მორევში ჩაფლულნი
         ვერ ძღებიან ძარცვა - გლეჯით.

445.  მათი სახით მრავლდებიან
         ქვეყნად ჭინკა - მაქციები,
         კაცის ტყავში გახვეული
         ეშმაკის ერთგული თხები.

446.  ბოროტ ზრახვებს ისრულებენ
         შავბნელი რიტუალებით,
         ორმაგი სახით ცხოვრობენ
         ჩვენს გვერდით და ვერც კი ვხვდებით.

447.  მხოლოდ სავსე მთვარის შუქზე
         შიშვლდებიან მაქციები,
         დემონურ სახეს იღებენ
         კუდიანი მახინჯები.

448.  დაცქვეტილი ყურები აქვთ,
         წითლად უელავთ თვალები,
         ბინძურ სიმყრალეს აფრქვევენ
         დუჟმორეული ლაშებით.

449.  ორ ფეხზე დგანან უკუღმა,
         დაბაკუნობენ ჩლიქებით,
         საზარლად იღრინებიან
         სისხლში მოთხვრილი კბილებით.

450.  ხელებზე ბასრ იარაღად
         აქვთ ალესილი ბრჭყალები,
         თავს რქები ადგათ, წოდების
         და ძალის განმასხვავები.

451.  თუ შეძლებ, ნახო ამ სახით
         და თვალში გაეჩხირები,
         მოგკლავენ, თუკი მათსავით
         ეშმაკს არ მიეყიდები.

452.  ასეთ ჭინკებს მოეწონათ
         შენი სატრფო თურმე სარძლოდ,
         ჭინკა ჭიჭიას გულშიც კი
         დაუნთია ცეცხლი ვარდოს.

453.  დატრიალდნენ, გამოცდილი
         მაჭანკლები ნახეს სანდო,
         ქალის სათხოვნად მისულან,
         შენ რომ მთაში იყავ, მაგ დროს.

454.  დედა ჭინკამ მონდომებით
         დიდხანს ჩხიბა თურმე ჯადო,
         სტუმრად მისულმა უჩუმრად
         კერიის ცეცხლში ჩააგდო.

455.  ბედის კლიტე ისე შეკრა,
         საქმე იმგვარად მოაწყო,
         რომ ჭიჭიას გარდა სხვისთვის
         თანხმობა ვერ ეთქვა ვარდოს.

456.  განზრახ ხმებიც დაუყარეს,
         რომ ერთმანეთი უყვართო,
         მშობლებსაც კი არწმუნებდნენ,
         თქვენს ქალს ჩვენი ბალღი სწადსო.

457.  მაგრამ, როცა ნახეს მაინც
         უარზეა საპატარძლო,
         მოიტაცეს მაშინ ძალით,
         დაატყვევეს უსამართლოდ.

458.  ჭიჭიაზე გათხოვება
         სასჯელია მისთვის მარტო,
         ამქვეყნიურ ჯოჯოხეთში
         ცხოვრობს და სიკვდილსა ნატრობს.

459.  ტყვედქმნილია ჭინკებისგან
         შენი გულისსწორი ვარდო,
         დღესაც ისევ შენ უყვარხარ,
         წრფელი გულით შენზე დარდობს.

460.  ახლა, როცა შეგიძლია
         რეალობა დაინახო,
         დროა, მხსნელად მოევლინო
         და ჭინკებზე გაილაშქრო.“

თავი III - იმედის წისქვილი


461.  ტიტე შესძრა მონაყოლმა,
         ჩააფიქრა ამ ამბავმა
         და იკითხა: „თუ ასეა,
         მაშინ რატომ დამიმალა?

462.  ან ჭიჭიას რად იცავდა,
         ფარად რატომ აეფარა,
         როცა მზად ვიყავი მისთვის
         დამემსხვრია თავის ქალა?..“

463.  ჩაეღიმა მებაღის სულს,
         უთხრა: „მხოლოდ შენ გიცავდა,
         არც კი იცი ეგ ნაბიჯი,
         რა განსაცდელს მოგიტანდა.

464.  დაემუქრნენ, დააშინეს,
         ყველას მოვკლავთ, ვინც გიყვარსო,
         შენი ტიტეთი დავიწყებთ,
         ვეღარავინ დაგიცავსო.

465.  საწამლავი შეგაპარეს
         და სიკვდილს ებრძოდი გახსოვს?
         მაშინ შენი განკურნება
         უფლის ნებით შესძლო ვარდომ.

466.  ცრემლებით დაგემშვიდობა,
         უგრძნობი კოცნა გაგანდო,
         დედაშენი დააფიცა,
         ჩემს შესახებ არ უთხრათო.“

467.  რა ისმინა ეს სიტყვები
         ტიტეს ცრემლი მოეძალა,
         საკუთარ თავზე გაბრაზდა,
         თქვა: „ასე რამ დამაბრმავა?..

468.  რად ვერ მივუხვდი, რომ ტყუილს
         ამბობდა ჩემს დასაცავად
         და თავისი ბედ-იღბალი
         ჩემს სიცოცხლეს ანაცვალა?

469.  ეს სიცოცხლე უიმისოდ
         აღარ მიღირს არცა ჩალად,
         დროა ჭიჭიას კისერზე
         მოვსინჯო ჩემი ხმლის ძალა!“

470.  მშვიდად მიუგო მოხუცმა:
         „სჯობს ცხელ გულზე არ იჩქარო,
         გირჩევნია, რომ მეტოქე
         სათანადოდ შეისწავლო!

471.  თუმცა ბრძოლის ოსტატი ხარ,
         ვშიშობ ხმლით ვერ დაამარცხო,
         არც იფიქრო, მისი სახით
         ღირსეული მტერი ნახო!

472.  ცივი გონებით განსაჯე,
         თუ გსურს ზუსტად შეაფასო,
         ჭიჭიასთვის ბევრი ჭინკა
         გამოიდებს ალბათ თავსო.

473.  შენ კი ვინ გყავს მოკავშირე?
         ერთი მე და ერთიც ვარდო...
         სხვასთან სიტყვაც კი არ დაგცდეს,
         აღარავინ არის სანდო!

474.  სოფელში უნდა დაბრუნდე,
         კერაზე ცეცხლი აანთო,
         სავსემთვარეობას მოდი,
         ჩემს საფლავთან ნახავ სატრფოს.

475.  დანარჩენს თვითონ ის გეტყვის,
         როგორ იტანჯა და რას გრძნობს,
         შენც შენ ამბავს მოუყვები,
         სათქმელი ბევრი გაქვს, გატყობ.

476.  ჩემი წასვლის დროც მოსულა,
         უნდა გავყვე ცისკრის მნათობს,
         ერთ თვეში ისევ შევხვდებით,
         ღმერთმა ხელი მოგიმართოს!“

477.  ესა თქვა და ისე გაქრა,
         რომ დაეჭვდა ოდნავ ტიტე,
         ცხადში ვნახე, თუ მძინავსო
         და უცნაურ სიზმრებს მივდევ?!.

478.  ირიჟრაჟა, აღმოსავლეთს
         წითლად ეწვოდა ცის კიდე,
         ახალი დღე წყალს ასხამდა
         ტიტეს იმედის წისქვილზე.

479.  მხრებიდან ჩამოიბერტყა
         უთქმელი ტვირთის სიმძიმე,
         სატრფოსთან შეყრის სურვილი
         არ ასვენებდა მის ფიქრებს.

480.  წავიდა სამეფო კარზე,
         პატივისცემით მიიღეს,
         წასვლა ითხოვა, გაუშვეს,
         გზა დაულოცეს შინისკენ.

481.  მიჰყვება ჩქარი ლაფშურით
         ტიტეს თეთრონი ბილიკებს
         და ბედისწერა უქარგავს
         მომავლის უცნობ გვირისტებს.

(გაგრძელება იქნება)
                       
*************
ქემო ქავთარი